Erbil - Bağdat petrol sevkiyatı anlaşmasında sorun çıktı

Irak federal hükümetinin Perşembe günü ihracatın derhal başlayacağını ilan etmesine karşın, Türkiye'nin Ceyhan limanına uzanan boru hattının yeniden faaliyete geçmesi için gereken resmi prosedürler henüz sonuçlandırılmadı.

Şubat ayından bu yana Bağdat yönetimi ile Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) arasında süren müzakereler, kuzeyden Türkiye'ye yapılan petrol akışını kesintiye uğratan krizi aşmaya odaklanmaktadır. IKBY, hattın Mart 2023'te kapanmasından evvel günde ortalama 435.000 varillik bir üretim gerçekleştiriyordu.

Federal hükümet, Perşembe günü yaşanan drone saldırıları sonucunda bölgedeki üretimin yarıya düşmesine rağmen ihracatın hemen başlayacağını duyurmuştu.

Buna karşılık Cuma günü, IKBY'de faaliyet yürüten petrol şirketlerini temsil eden APIKUR'dan bir yetkili, sürecin yeniden başlamasının yazılı anlaşmaların imzalanması şartına bağlı olduğunu ifade etti. Hattın işletmecisi KAR Group'tan bir başka kaynak da operasyonel bir hazırlık içinde olunmadığını aktardı.

IKBY hükümetinden bir yetkili, ihracatın yeniden başlatılması usulleri konusunda Bağdat ile şirketler arasında henüz bir fikir birliğine varılmadığını belirtti. Benzer şekilde, Türkiye'deki Ceyhan limanında da sevkiyatın yeniden başlamasına yönelik bir hazırlık gözlenmiyor.

IKBY Başbakanı Mesrur Barzani, Perşembe günü federal hükümetle prensipte anlaştıklarını ve mali konuların netleşmesini beklediklerini söylemişti. Fakat geçmiş deneyimler, bu tür mutabakatların ihracatı sürdürülebilir kılmadığını gösteriyor ve mevcut anlaşmanın akıbeti de belirsizliğini koruyor.

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nde çalışan petrol şirketleri, mevcut üretim paylaşım anlaşmalarının geçerliliğini korumasını ve yaklaşık 1 milyar dolarlık birikmiş alacaklarının yeni anlaşma çerçevesinde kendilerine ödenmesini şart koşuyor.

Cuma günü konuyla ilgili olarak Genel Energy ve Gulf Keystone Petroleum bir yorumda bulunmazken, DNO, Hunt Oil ve HKN Energy'den henüz bir geri dönüş alınamadı.

BÖLGEDEKİ SALDIRILAR

Bu hafta içinde Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'ndeki petrol sahaları insansız hava araçlarıyla hedef alındı. Yetkililer, saldırıların arkasında İran destekli milislerin olabileceğinden şüphelense de, henüz sorumluluğu üstlenen bir grup çıkmadı.

Bu eylemler, bölgedeki petrol sahalarını hedef alan ilk saldırılar olma özelliğini taşıyor ve Yemen'de İran destekli Husi militanların Kızıldeniz'deki gemilere yönelik saldırılarından bu yana görülen ilk benzer nitelikteki olaylar olarak dikkat çekiyor.

Bölgenin terörle mücadele birimi, Perşembe günü Norveçli DNO şirketinin işlettiği Tavke (Tawke) petrol sahasına bir saldırı yapıldığını duyurdu. Bu saldırı, DNO'nun Zaho'daki Tavke ve Peşhabur (Peshkabour) sahalarına yönelik ikinci eylem oldu.

Saldırılar sonucunda herhangi bir can kaybı yaşanmazken, enerji yetkilileri bölgedeki petrol üretiminde günlük 140.000 ila 150.000 varillik bir düşüş yaşandığını bildirdi.